Na przełomie lata i jesieni grzybiarze wyruszają do lasu na poszukiwanie prawdziwków, maślaków czy podgrzybków. Niewykluczone, że do koszyka przez pomyłkę trafią także trujące okazy. Skutki błędu mogą być opłakane. Niektóre grzyby są do sobie bardzo podobne np. borowik szlachetny i goryczak żółciowy. Czujność podczas grzybobrania powinien zachować każdy, a w szczególności mało doświadczony grzybiarz. Istnieje pewien leśny grzyb, który dawniej był powszechnie zbierany i spożywany, ale dziś lepiej go nie dotykać. Jeśli zauważysz w lesie czy na polanie olszówkę, zostaw ją w spokoju. Jest niejadalna.
Sezon na olszówkę (krowiak podwinięty) rozpoczyna się w lipcu i trwa aż do listopada. Wtedy możemy zobaczyć ją w lesie np. pod świerkami. Kapelusz grzyba ma miseczkowatą strukturę, a jego krawędzie są podwinięte. Czasami ma różne odcienie (czerwono lub żółtobrązowy, a także szarobrązowy). Nie ma charakterystycznego zapachu.
Olszówkę można włożyć do koszyka, czy lepiej ją ominąć w lesie?
Co ciekawe, olszówka jeszcze ponad 40 lat temu była uznawana za bezpieczny, w pełni jadalny grzyb. Wszystko zmieniło się w latach osiemdziesiątych (XX w.). Dziś uchodzi za gatunek niejadalny. Mimo wszystko niektórzy wciąż zrywają olszówkę, sądząc, że nic się nie zmieniło i grzyb, tak jak dawnej był nieszkodliwy, tak i teraz może być konsumowany bez szwanku. To jednak błędne przekonanie. Obecnie grzyb nie powinien gościć w niczyjej kuchni. Podczas wyprawy do lasu na grzyby, widząc olszówkę, należy zostawić ją w spokoju.
Wszystkiemu winne są obecne w niej dwie trujące substancje. Pierwsza z nich to inwolutyna. Najczęściej wywołuje wymioty, biegunkę i bóle brzucha. Poza tym stopniowo wyniszcza wątrobę. Kolejna to muskaryna. Gdy dostanie się do organizmu, to po 2-3 godz. powoduje ślinotok, nadpotliwość i dreszcze. Obciąża płuca, opóźnia bicie serca i uszkadza system nerwowy.
Dlaczego grzyb kiedyś był jadalny, a teraz jest trujący?
Wszystko zmieniło się kilka dekad temu, gdy pewien niemiecki uczony zjadł danie z olszówką. Wtedy natychmiast pogorszył się jego stan zdrowia i wystąpiły objawy, takie jak opisano wyżej. Gdy trafił na pogotowie, lekarze byli bezsilni i nie potrafili odwrócić efektów ubocznych, które nastąpiły w jego organizmie po skonsumowaniu grzyba.
Historia wydarzyła się kilkadziesiąt lat temu, gdy świat uznawał krowiaka podwiniętego za gatunek nadający się do spożycia przez ludzi. Po tym incydencie wszystko się zmieniło.
