Badania CBOS z lat 1992-2021 wskazują na bardzo duży spadek poziomu wiary religijnej i praktyk religijnych w polskim społeczeństwie. Największy spadek odnotowuje się wśród młodych – w wieku 18-24 lata. Z raportu wynika, że do kościoła chętniej uczęszczają kobiety, niż mężczyźni.
W okresie tych niemal 30 lat nastąpił gwałtowny spadek liczby osób praktykujących. Mniej drastyczny jest za to spadek liczby osób wierzących. W 1992 roku wierzący oraz głęboko wierzący stanowili 94% ogółu badanych – podaje CBOS. Natomiast w 2021 było to już tylko 87,4%. „Powoli rośnie jednak odsetek niewierzących (raczej niewierzących oraz całkowicie niewierzących), który w 2021 roku wyniósł łącznie 12,5 proc.” – podano w raporcie CBOS.
Z badania wynika, że kobiety rzadziej tracą wiarę, w porównaniu z mężczyznami. Co więcej, nawet wielotysięczne protesty w zeszłym roku oraz oczywisty stosunek kościoła do aborcji, nie spowodował gwałtownego spadku liczby wierzących kobiet – w porównaniu do poziomu wiary mężczyzn.
W badaniu uwzględniono także czynnik zamieszkania oraz wykształcenia. Najczęściej wiarę zatracają osoby wykształcone, później średnio wykształcone, a najrzadziej z wiary rezygnują osoby z wykształceniem podstawowym. Najbardziej gwałtowne zmiany w poziomie wiary odnotowuje się w dużych miastach. W 1992 roku 91% „miastowych” określało się, jako wierzący. Teraz jest to już tylko 72,5% – to spadek niemal o 20 p.p.
Jak wynika z raportu CBOS, odsetek osób regularnie praktykujących nigdy nie był przesadnie wysoki. W 1992 roku przynajmniej raz w tygodniu praktykowało 69,5% badanych. Tutaj także nastąpił spadek – w 2021 roku, z analogiczną częstotliwością, praktykuje jedynie 42,9% badanych. Odsetek praktykujących traci na rzecz nieregularnie praktykujących oraz niepraktykujących w ogóle. Liczba tych ostatnich wzrasta – w 2021 roku wyniosła 24,1%. Najgwałtowniej spadła liczba osób praktykujących w grupie wiekowej 18-24 lata – z 69 na 23%!
Na odejście od wiary mają wpływ głównie skandale pedofilskie w polskim kościele. W ostatnim czasie na poziomie wiary odbiła się także pandemia COVID-19.
