Unia Europejska zerwała współpracę z Polską przy programie „Czyste powietrze”. W jego ramach na walkę ze smogiem, który rocznie zabija ponad 40 tys. Polaków, i wymianę pieców kopciuchów mieliśmy przez 10 lat otrzymać z UE w sumie 35 miliardów euro. Co więcej, Bruksela chciała w całości pokryć koszty tej operacji. Jednak ze względu na postawę rządu Mateusza Morawieckiego nie wpłynie do nas ani jedno euro.
Sprawę ujawniła poniedziałkowa „Gazeta Wyborcza”. Dziennik poinformował, że 4 lipca miało się odbyć spotkanie Komitetu Sterującego, czyli ciała powołanego przez polski rząd i Komisję Europejską do prac nad programem „Czyste powietrze”. Zostało ono jednak odwołane przez Brukselę, która tym samym zerwała rozmowy z polskim rządem.
🚭Kom. Euro. ogłosiła, że nie będzie rozmawiać z polskim rządem na temat programu "Czyste powietrze"
🚭Oznacza to, że od przyszłego sezonu grzewczego miliony kopciuchów będę zatruwać Polskę i Polaków
🚭Tym samy rząd stanie się odpowiedzialny za śmierć kolejnych 40 tys. Polaków❗️ pic.twitter.com/8ehSJAYsgQ— Partia Zieloni (@Zieloni) July 1, 2019
– To spotkanie nie ma sensu, Komisja straciła cierpliwość. Od pół roku strona polska nie podejmowała żadnych decyzji niezbędnych dla reformy programu – powiedział „GW” jeden z unijnych ekspertów.
Ekipa PiS sprawę oczyszczania powietrza w Polsce traktowała wyłącznie propagandowo. Dyrektor generalny Komisji Europejskiej ds. polityki regionalnej i miejskiej Marc Lemaitre już wcześniej bowiem ostrzegał polski rząd przed zerwaniem współpracy, jeśli ten nie zmieni sposobu rozdysponowania pieniędzy na inwestycję.
Unia chciała, by pieniądze na wymianę trujących pieców kopciuchów na węgiel oraz ocieplanie budynków zmniejszające koszty ich ogrzewania trafiały bezpośrednio do samorządów i banków komercyjnych. Rząd Morawieckiego się temu sprzeciwił i zdecydował po wdrożeniu programu, że rozdawaniem funduszy zajmować się będzie wyłącznie podporządkowany ekipie PiS Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska. Ponieważ fundusz badał osobno każdy wniosek, system od początku był niewydolny. Podczas negocjacji z UE Morawiecki nie chciał zrezygnować z tego rozwiązania. Z tego powodu Unia ostatecznie odstąpiła od sfinansowania programu „Czyste powietrze”.
Uwaga ❗️❗️Polska właśnie straciła 35 mld euro !
Mogliśmy otrzymać z UE środki na wymianę tysięcy trujących pieców. Niestety rząd PiS blokuje te starania i przez niego tracimy pieniądze na walkę o zdrowsze środowisko i walkę ze smogiem.
Zapamiętajmy to ! #czystepowietrze #smog pic.twitter.com/UEaOsrK3GQ— Bogdan Klich (@BogdanKlich) July 1, 2019
Rząd PiS doprowadził więc do tego, że powodujące smog tanie i stare piece na węgiel nie będą prawie w ogóle wymieniane. Obecnie w Polsce jest ich około 4 milionów. Brak wsparcia unijnego spowoduje, że uda się wymienić jedynie ich niewielki procent. W przyszłym roku Polska przeznaczy z budżetu 2,5 mld zł na wymianę kopcących pieców, co pozwoli na neutralizację zaledwie 160 tysięcy z nich.
Według danych z raportu Światowej Organizacji Zdrowia wśród 50 najbardziej zanieczyszczonych miast Europy aż 36 jest z naszego kraju. Najgorzej jest m.in. w Rybniku, Opocznie, Żywcu i Pszczynie i Krakowie.