PiS nadal będzie rządzić!? Biorąc pod uwagę wynik wyborów, wydaje się to nieprawdopodobne, jednak polska polityka zna już podobne przypadki. Teoretycznie Prawo i Sprawiedliwość może utworzyć rząd mniejszościowy. Po 1989 roku w Polsce było osiem takich gabinetów. Co ciekawe, jeden z nich tworzył Jarosław Kaczyński, który był wówczas premierem. Czy prezes PiS wykorzysta doświadczenie i znów pokusi się o takich ruch?
Prawo i Sprawiedliwość wygrało kolejne wybory parlamentarne, ale bardzo szybko okazało się, że było to zwycięstwo pyrrusowe. PiS nie jest już w stanie rządzić samodzielnie, a ponadto nie ma zdolności koalicyjnej. Nawet Konfederacja z 18 posłami nie jest w stanie zapewnić Zjednoczonej Prawicy dalszych rządów – a nawet gdyby, liderzy tej formacji odżegnywali się od ewentualnej współpracy z PiS. Najbardziej oczywistym scenariuszem jest utworzenie koalicji przez Koalicję Obywatelską, Trzecią Drogę i Nowa Lewicę, ale to tylko jedna z opcji.
Prawo i Sprawiedliwość wprowadziło do sejmu 194 posłów. Większość sejmowa wymaga co najmniej 231 głosów, a więc – szybko liczące – brakuje aż 37 mandatów. Mimo tego, jako pierwszy misję utworzenia rządu powierza prezydent, a według politologów mało prawdopodobnym jest, że Andrzej Duda wskaże premiera w którymś z ugrupowań opozycyjnych. Z dużą dozą prawdopodobieństwa pierwszym premierem w nowej kadencji będzie Mateusz Morawiecki. Pytanie, co będzie mógł zrobić rząd bez poparcia parlamentu? Możemy to sprawdzić, spoglądając w przeszłość. W III RP takich gabinetów było aż 8!
Polska ma bogatą historię rządów mniejszościowych. Czy PiS sięgnie po władzę bez poparcia parlamentu?
Pierwszy rząd mniejszościowy w Polsce istniał prawie rok! Był to gabinet Jana Krzysztofa Bieleckiego, który pełnił urząd premiera od 12 stycznia 1991 roku do 23 grudnia 1991 roku. W tym samym dniu, kiedy ekipa Bieleckiego oddała władze, został utworzony kolejny rząd mniejszościowy – tym razem Jana Olszewskiego, który pełnił funkcję Prezesa Rady Ministrów od 23 grudnia 1991 do 4 czerwca 1992 roku. 11 lipca 1992 roku powstał kolejny gabinet mniejszościowy pod przewodnictwem Hanny Suchockiej. Ten miał jednak poparcie prawie połowy, bo 223 posłów. I tak nie przetrwał próby czasu, zostając rozwiązany 28 maja 1993 r. Na zawiązanie kolejnego nie pozwolił prezydent Lech Wałęsa, który rozwiązał wówczas cały parlament.
Jak przypomina „Super Express” – kolejny rząd mniejszościowy powstał po rozpadzie koalicji AWS-Unia Wolności. Poparcie większości posłów stracił wówczas gabinet premiera Jerzego Buzka. Należy podkreślić, że w formule mniejszościowej rząd ten przetrwał od 6 czerwca 2000 do końca kadencji, tj. października 2001 roku, czyli prawie półtora roku. W marcu 2003 roku rozpadła się z kolei koalicja SLD-PSL, a w maju roku kolejnego premier Leszek Miller podał się do dymisji. Zastąpił go Marek Belka, który wraz z rządem mniejszościowym dotrwał do 2005 roku.
W tym roku znów powstał rząd mniejszościowy, który utworzyło Prawo i Sprawiedliwość z Kazimierzem Marcinkiewiczem na czele. Tym razem udało się osiągnąć większość po podpisaniu tzw. paktu stabilizacyjnego, dzięki któremu do ekipy rządzącej dołączyła Samoobrona, Liga Polskich Rodzin oraz Narodowe Koło Parlamentarne. Marcinkiewicza zastąpił później Jarosław Kaczyński, ale koalicja rozpadła się w 2007 roku, a prezes PiS kierował rządem mniejszościowym do listopada tego samego roku.
